เป็นไม้ใบเลี้ยงคู่ มีลำต้นขนาดกลาง สูงประมาณ 10-15 เมตร ทรงพุ่มเป็นทรงกรวยแหลม ลำต้นเป็นไม้เนื้อแข็งปานกลาง มีลำต้นทรงกลม เปลือกสีเขียวอมน้ำตาล เมื่อต้นมีอายุมากเปลือกแตกเป็นสะเก็ด ลำต้นแตกกิ่งบริเวณค่อนข้างสูง แต่ต้นที่ปลูกจากกล้าตอนกิ่งหรือเสียบยอดจะแตกกิ่งเตี้ยเป็นทรงพุ่มกว้าง เมล็ดลองกองจะถูกหุ้ม ด้วยเนื้อผล โดยในแต่ละกลีบจะมี 1 เมล็ด หรือบางกลีบอาจมีเมล็ดลีบหรือไม่มีเมล็ด โดยเมล็ดลองกองจะมีรูปร่างรี มีสีเหลืองอมน้ำตาล ทั้งเปลือก และเนื้อเมล็ดจะมีรสขม
เป็นพืชที่เติบโตได้ดีในดินที่ค่อนข้างชื้นตลอดปี หรือ เป็นพื้นที่ที่มีฝนตกชุก แต่ควรเป็นที่ราบ และสามารถระบายน้ำได้ดี ไม่มีปัญหาน้ำท่วมขัง เพราะหากมีน้ำท่วมจะทำให้ลองกองยืนต้นตายง่าย ส่วนพันธุ์ที่ใช้ปลูกแนะนำเป็นพันธุ์ลองกองแห้ง และควรปลูกในช่วงต้นฤดูฝน